De laatste jaren zijn veel taken van de landelijke overheid terecht gekomen bij de gemeentes. Dit omdat de gemeentes dichter bij de burger staan en beter kunnen inspelen op wat lokaal nodig is. De decentralisatie van de zorg afgelopen jaar is de meest recente, en misschien wel belangrijkste, van deze verschuivingen. Ieder van deze verschuivingen leidt tot bestuurlijke opstartproblemen. De decentralisatie van de zorg zorgt er nu bijvoorbeeld voor dat veel gemeentes hun accountantsverklaring niet rond krijgen. Om van alle persoonlijke ellende voor zorgverleners die tijdelijk niet betaald kregen en aanpassing van budgetten voor zorgbehoevenden maar te zwijgen.
Naast deze opstartproblemen biedt dit ook voor de langere termijn uitdagingen. Kleine gemeentes hebben onvoldoende kennis in huis om dit soort complexe vraagstukken te kunnen behappen. Daarom worden allerlei samenwerkingen aangegaan. Eersel heeft momenteel zo’n twintig van dit soort samenwerkingen. De belangrijkste hiervan is de GRSK, samen met Bladel, Reusel, Bergeijk en Oirschot. Één op de vier Kempische ambtenaren werkt ondertussen voor deze samenwerking.
Het nadeel van deze samenwerkingsverbanden is dat het voor gemeenteraden lastig is deze opdrachten te geven en te controleren. Er ligt onvoldoende democratische legitimiteit aan ten grondslag. Een ander nadeel van enkel samenwerken op ambtelijk niveau is dat het ambtelijke apparaat moet rapporteren aan meerdere gemeenteraden. Dit kan lukken als de procedures en systemen van deze gemeentes op eenzelfde manier zijn ingeregeld. Anders leidt dit tot veel dubbel werk.
De vraag die wordt opgeworpen is of gemeentes zoals Eersel nog wel kunnen blijven bestaan. Is het niet beter om te fuseren om te voorkomen dat een kind met een waterhoofd gebaard wordt. Wat de provincie betreft in ieder geval wel; wat hen betreft zou iedere gemeente tenminste 50.000 inwoners moeten hebben. (Eersel heeft er nu zo’n 18.500.)
De meeste politici in de Kempen zien het probleem. Over de manier waarop het aangepakt moet worden verschillen de meningen nog sterk. Ook de raad van Eersel heeft gesteld dat de samenwerking verder moet gaan dan nu. Een motie van D66 hierover is afgelopen raadsvergadering aangenomen.
Verdere samenwerking op ambtelijk niveau lijkt ondoenlijk zonder een bestuurlijke fusie. Graag hoor ik hoe jij hier tegenover staat.